DE NAAKTE WAARHEID: EEN LANGE WEG NAAR AANVAARD NATURISME

TEKST LARA LAPORTE

Naturisme: voor sommigen een hobby, voor anderen een levensstijl. En voor de meesten uit den boze. Toch lopen er zo’n 30 000 naturisten rond in ons Belgenland. Al dreigt het een uitstervend ras te worden: jongeren springen niet enthousiast mee op de naakte trein. Naturistenvereniging Jona hoopt de drempel te verlagen. We werden immers allemaal naakt geboren.

JE HOORT OOK ALTIJD DEZELFDE DOMME MOPPEN. ZOALS BIJ HET BARBECUEËN, “LEG ER NIET HET FOUTE WORSTJE OP”

ELLEN

Het is een typisch Belgische zaterdag in februari wanneer ik aankom in Meerbeek. Met andere woorden, wisselvallig weer, alweer. Ik moet op zoek naar het terrein van Camping Athena Helios. Athena is de grootste naturistenvereniging van België en vandaag ga ik meewandelen met een groep naturisten op hun terrein. Na enig gepruts met Google Maps op mijn gsm, kom ik terecht op een lang nauw pad met onmogelijke keien voor de arme ziel die met de benenwagen is, mezelf dus. Rest in peace, voetjes. Daarbovenop regent het ook nog eens. Na een tijdje verschijnt er een grote ijzeren poort aan mijn linkerkant. “U bent aangekomen op uw bestemming”, weet mijn gps me te vertellen. Godzijdank.

GEEN EXHIBITIONISME

Ik heb afgesproken met de leden van Jona, de ‘jonge naturisten’. Zij organiseren de wandeling. U vraagt zich waarschijnlijk meteen af: Oei, was dat dan geen naakte bedoening? Wel, ik stelde me dezelfde vraag. Gezien ik het zekere voor het onzekere wou nemen, had ik er op voorhand eens naar gepolst in een mailtje naar Jona. Ik kreeg meteen een duidelijk antwoord: “Ik wil toch wel duidelijk maken dat wij naturisten zijn en geen exhibitionisten. Er is een gigantisch onderscheid. Wij lopen niet koste wat het kost naakt rond. Ons gaat het om de vrijheid van het naakt zijn. Wij zijn graag naakt als het weer en de omstandigheden dat toelaten. Maar tijdens een wandeling tijdens de winter in ons koude België houden wij wel degelijk onze kleren aan hoor. Deze activiteit zal dus gekleed zijn. Maar dat lijkt mij geen probleem te zijn. Ook met onze kleren aan zijn wij naturisten en ik denk dat je op deze manier ook kan zien dat het naturisme heus meer is dan gewoon naakt zijn.” Ik word binnengelaten door een koppel die me al lopend begeleidt tot in de cafetaria van het domein aangezien de regen is overgegaan in hagel. De cafetaria is een gezellige houten hut met een lange eettafel, een biljarttafel en een bar. Ik zet me neer aan tafel en raak al snel aan de praat met de man die me binnen liet. Zijn naam is Mark*. Hij is 31 jaar oud, komt uit Oost-Europa en het is vandaag de eerste keer dat hij een activiteit meedoet met deze groep. “Toen ik verhuisde naar België ben ik actief beginnen zoeken op het internet. Nu ga ik elk weekend naar een naturistencamping of een bos, om de connectie op te zoeken. Voor mij is het echt een gevoel van relaxatie en totale vrijheid.” Ik vraag hem of zijn familie en vrienden op de hoogte zijn, waarop hij herhaaldelijk neen antwoordt. Zijn grote blauwe ogen verraden dat dit geen gemakkelijk onderwerp is voor hem. “Ze zouden het gewoon niet begrijpen. Als ze me vragen wat ik in het weekend heb gedaan, zeg ik gewoon dat ik ben gaan wandelen. Meer moeten ze niet weten.” Tijdens mijn gesprek met Mark sijpelt er steeds meer volk de cafetaria binnen. Allemaal begroeten ze elkaar warm. Het houten hutje vult zich tot aan zijn dak met geroezemoes en gelach. Tegenover mij zetten Ben* (31) en Ellen* (31) zich neer, een koppel dat speciaal voor de gelegenheid uit het West-Vlaamse is afgezakt. Zij zijn actief betrokken bij Jona. “Eigenlijk zijn we geen officiële organisatie”, legt Ben me uit. “We zijn een gewone vriendengroep. Die naam hebben we gekozen zodat we online vindbaar zouden zijn.”

HOKJES EN VAKJES

Als vrouw kan ik me niet inbeelden dat ik me graag zou uitkleden in het bijzijn van mannen, dus ik ben enorm benieuwd hoe de vrouwen er tegenover staan. Ellen legt het mooi uit. “Ik vind het soms stom hoe de dingen nu in elkaar zitten. Stel je gaat naar het strand, dan moet je je bikini aandoen, je moet bepaalde delen van je lichaam bedekken. Dat vind ik niet logisch. Ik vind het logisch dat je kleren aandoet als je het koud hebt of als je in de stad gaat wandelen. Maar ik vind het raar dat het maatschappelijk bepaald is dat ik op het strand in mijn bikini moet zitten.” Daar zit iets in, hoor ik mezelf meteen denken. Normaal poch ik altijd met mijn bruine huid als ik thuiskom van vakantie. Dan duw ik trots mijn trui opzij om het bleke stukje huid te laten zien dat verborgen zat onder mijn bikini. Staan die zogezegde witte stukken dan eerder symbool voor de restricties van de maatschappij? “Ik vind het belangrijk dat mensen beseffen dat niet iedereen eruit ziet zoals in de boekjes. We zijn zo gefocust op het uiterlijk en dat is eigenlijk niet heel belangrijk. Kinderen moeten dat ook beseffen. Ik hoor bijvoorbeeld van vrienden die een dochtertje hebben van 7 of 8 dat ze wilt vermageren en sexy wilt zijn. Als je zo jong bent moet je daar toch niet mee bezig zijn?” Hoe meer ik naar Ellen luister, hoe meer ik het begin te begrijpen. Ik had me vooraf ingenomen dat ik ervoor open stond, maar ik had er nog nooit op die manier bij stilgestaan. Ze legt het mooi uit. Ik stel het koppel dezelfde vraag die ik Mark stelde, namelijk of hun omgeving ervan op de hoogte is. Ben lacht. “Mijn familie snapt dat gewoon niet. Ik heb het niet verteld en ik ga het ook niet vertellen. Die gaan dat nooit snappen. Die mensen zijn van een andere generatie, dat is gewoon de Vlaamse mentaliteit.” Ellen knikt. “Ik hou het ook een beetje achter”, zegt ze. “Mijn moeder weet wel dat ik naar naaktstranden ga maar het is niet alsof we er veel over babbelen. Als wij zouden zeggen: We gaan naar een naturistencamping, dan hoor ik ze al denken: “Oei, een hele orgie.” Je hoort ook altijd dezelfde domme moppen. Zoals bij het barbecueën, “Leg er niet het verkeerde worstje op.” Ik heb geen zin om de hele tijd zo’n opmerkingen te krijgen. Mensen die er niet voor open staan ga ik ook niet proberen overtuigen.” Als ik haar vraag om naturisme te beschrijven, antwoordt Ellen resoluut: “Vrijheid. Minder in hokjes en vakken gestoken worden, minder beoordeeld worden, gewoon jezelf kunnen zijn.” Ben knikt. “Dat is mooi verwoord”, zegt hij. “Maar ik denk dat de meesten niet zo filosofisch bezig zijn en gewoon zeggen: Ik heb geen zin om mijn zwembroek aan te doen op het strand, punt.”

ONBEGREPEN

We worden onderbroken door het geschuifel van stoelen. Enkele mensen staan op. “De wandeling gaat beginnen”, zegt Ben. Ik volg hen naar buiten. Twee honden vergezellen ons op pad: Nougat en Roger. Een bruine labrador en een kleine borderterriër. Over die laatste zegt zijn baasje met een zwaar Gents accent: “Toen ik een naam moest kiezen dacht ik: die hond heeft een baard, dat is een echte Roger.” Zowel Roger als Nougat zijn alvast euforisch want door de regen en hagel van weleer ligt het bos er lekker modderig bij. We vertrekken met een groep van ongeveer twintig man, een mengeling van Athena leden en Jona leden. Plus één nieuwsgierige journaliste. Zoals voorspeld is het een echt oorlogspad. Shit, ik heb hier echt niet de juiste schoenen voor aan, vloek ik. De pakken modder schuiven onder mijn schoenen weg. Ik mag hier echt niet op mijn bek gaan. Ik ruk even mijn ogen van de grond en merk dat ik niet de enige ben met deze angst. We zien er uit als stuntelige bambi’s op het ijs. Nougat en Roger daarentegen zijn in de zevende hemel.

“ZOWEL MIJN OUDERS ALS SCHOONOUDERS WETEN DAT IK NATURIST BEN”

PETER

Ik wandel naast Peter*, 33. Peter komt oorspronkelijk uit Nederland. Hij is de eerste die ik vandaag ontmoet die er heel open over is tegen zijn omgeving. “Toen ik mijn vrouw leerde kennen in Gent op café, heb ik haar binnen de twee uur verteld dat ik naturist was. In het begin vond ze het vreemd, ze kende het niet echt, maar nu komt ze ook mee naar de activiteiten. En veel van mijn vrienden zijn ook naturist of ze snappen het. Mijn ouders weten het en mijn schoonouders weten het ook. Ik heb heel bewust die keuze gemaakt. Al snap ik wel dat sommigen het verborgen houden bijvoorbeeld voor hun werk. Op mijn werk vertel ik het ook niet, ik denk dat zoiets moeilijk bespreekbaar is. Veel mensen snappen het verschil niet tussen relaxed zijn in je blootje thuis of op het strand. Ze denken dat wij overal onze kleren uittrekken, maar dat is exhibitionisme. Voor ons draait het om het relaxen en de vrijheid. De erectievraag komt ook duizend keer voor, terwijl als je één keer naar een naaktstrand bent geweest, weet je wel dat dat niet gaat gebeuren. Ik bedoel, je kan er écht moeilijk opgewonden van raken.”

DE IRONIE VAN PREUTSHEID

Na een tijdje vraagt hij me hoe ik tegenover naturisme sta. Of ik het ooit zou doen. Voor deze vraag was ik al bang. Ik sta namelijk niet te springen om naakt te gaan. Ik leg hem uit dat ik me er niet comfortabel bij zou voelen. Nu toch niet. Hij knikt. Ik vertel hem dat ik bang was dat ik vandaag verplicht naakt zou moeten gaan. “Dat is ook vaak een discussiepunt bij naturistenverenigingen. Sommige oudere verenigingen gaan daar heel ver in. Daar moet je verplicht naakt zijn. Ik heb daar een andere visie op. Naaktheid moet geen religie worden. Het probleem is dat in onze cultuur naakt tegenwoordig Rihanna-naakt betekent. Vrouwen worden bijna altijd als een object gezien. Het is eigenlijk heel raar. We hebben nog nooit zoveel naakt gezien, maar we zijn preutser dan ooit. Maar als je met de juiste groep mensen naakt bent, valt dat weg. Dat seksuele valt weg, die status valt weg. Ik weet dat het erg cliché klinkt maar het is zo.” En ik geloof hem. Dat is wat me al de hele tijd opvalt, de vriendschap. Iedereen kent elkaar en voelt zich duidelijk op zijn gemak. Kleren aan of kleren uit, het is een doodnormale leuke vriendengroep zoals u en ik er ook hebben. Al is hun interpretatie van ontspanning iets anders dan de conventionele. Maar is dat dan zo slecht?

“JE KAN ER ÉCHT MOEILIJK OPGEWONDEN VAN RAKEN”

PETER